Tips og råd
Tips og råd
Vegen til å kjøpe din første bustad
Det er spennande, og kanskje litt skummelt, å skulle kjøpe sin første bustad. For kva er det eigentleg lurt å tenke på før, under og etter du signerer kontrakten?
Tips og råd
Det er spennande, og kanskje litt skummelt, å skulle kjøpe sin første bustad. For kva er det eigentleg lurt å tenke på før, under og etter du signerer kontrakten?
Å leite etter din første bustad kan vera tidkrevjande. Hugs å vere realistisk, og sjå etter eit stad å bu som passar din økonomi. Start med å finne ut kva som er viktigast for deg:
Hugs at det er viktig å tenke framover. Det er få som har råd til «draumebustaden» som førstegangskjøpar.
Som ein hovudregel skal bankane ikkje låne ut meir enn 85 % av kjøpesummen. Det betyr at du må ha 15 % av kjøpesummennår du skal kjøpe bustad. Dette kallast eigenkapital.
I tillegg må du dekke kostnadane i samband med bustadkjøpet.
Det er mogleg å låne meir enn 85 % av kjøpesummen viss du har nokon, som oftast nokon i familien, som kan stille som kausjonist.
Viss du har ein BSU-konto kan du bruke desse pengane som eigenkapital. Du kan ikkje spare meir på BSU-kontoen etter at du har begynt å bruke BSU-pengane, med mindre det er pengar du har spart tidlegare i år.
Sjå også:
Kva er forskjellen på sjølveigar og burettslag?
Kva kan BSU-kontoen brukast til?
Før du begynner å leite etter ein plass å bu, må du ha eit finansieringsbevis. Dette ordnar du enkelt og uforpliktande ved å anten søke om finansieringsbevis eller snakke med ein av rådgjevarane våre først.
Nysgjerrig på kor mykje du kan låne akkurat no? Prøv lånekalkulatoren vår, så du ein peikepinn på kor mykje du kan låne.
Det kan vere freistande å kjøpe den første og beste bustaden du finn. Vi anbefaler å gå på så mange visningar du klarer, for her gjeld det å få eit overblikk over kva du kan få til kva pris.
Sjekk salsoppgåva nøye, og gå grundig gjennom bustaden når du først er på visning. Du som kjøpar har nemleg større undersøkingsplikt enn du kanskje er klar over.
Psst! Ikkje vis finansieringsbeviset ditt til meklaren, då har du avslørt kor langt du kan gå i bodrunda.
Sjå også:
Gode råd til visninga
Då er vi i gang! Finansieringsbeviset er i boks, du har vore på visning og du har bestemt deg for å legge inn bud på bustaden.
Sett deg ei personlig grense for kor langt du er villig til å gå i bodrunda, det er fort gjort å bli riven med. Ikke mist motet om du taper bodrunda – det er fleire fiskar i havet!
Sjå også:
Bodrunde
Aksepterte seljaren bodet ditt? Gratulerer, no er du straks eigar av din nye heim! Neste steg i prosessen er å skrive under på lånedokumenta.
Sjå også:
Signering av kontrakt og lånepapir
Både du og seljaren blir invitert til kontraktsmøte hos eiendomsmeklaren, der de signerer og går gjennom kontrakten.
Hugs å ta med bankkort med bilete, førarkort eller pass til legitimasjon.
Sjå også:
Oppgjer og overtaking
No som du eig din eigen stad, er det viktig at du har forsikringane på plass. Innbuforsikring er viktig, og har du kjøpt hus må du ha husforsikring.
No som du har ansvar for eit bustadlån kan budsjettet bli stramt, spesielt viss du er ung. Ver prissmart og sjå etter gode tilbod på mat, straum, internett og straumetenester.
Hugs å endre adressa i Folkeregisteret så snart du har flytta, dette kan du enkelt gjere via nettsidene til Skatteetaten.
Sjå også:
Slik får du stålkontroll på økonomien
Kan du betale lånet? Vi ser på alt du har av utgifter og inntekter, og må ta høgde for at du kan betale lånet sjølv om renta aukar.
Sparepengar – kor mykje har du spart og har du eigendomar, som til dømes bil?
Har du sambuar eller barn? Familiesituasjonen har ofte ein del å sei for økonomien din.
Andre lånHar du andre lån, vil det påvirke kor mykje du kan betale ned på bustadlånet.
Tenkt på å leige ut? Med leigeinntekter er du sikra hjelp til å betale på lånet. Leiger du ut mindre enn halvparten av det totale arealet av bustaden, betaler du ikkje skatt av husleiga.
Stå på-vilje Det er alltid bra. Kan du vise at du både kan tene og spare pengar, kan det også påvirke kor mykje du kan låne.
Utlånsforskrifta legg føringar for kor mykje du kan få i bustadlån. Forskrifta seier mellom anna at du må ha 15 % eigenkapital, og at du kan låne maks fem gongar inntekta di.
For at du skal få bustadlån må du tole ei renteauke på 3 prosentpoeng frå dagens nivå eller minst 7 prosent. Denne blei justert ned frå 5 prosent til 3 prosent frå 1. januar 2023.
I tillegg til å sjå på kor mykje dukanlåne, bør du òg vurdere kor mykje dubørlåne. Det er viktig å ta omsyn til den samla økonomien i familien, både no og i framtida. Hugs – du skal leve også, ikkje berre overleve. Du bør kunne leve komfortabelt med lånet over tid.
Moglegheitene dine og kor mykje akkurat du kan låne er noko du finn ut saman med rådgjevaren din. Er du nysgjerrig akkurat no kan du teste lånekalkulatoren vår. Den gir deg ein peikepinn på kor mykje du kan låne.
Sjå også
Kva er eit finansieringsbevis?
Kor mykje eigenkapital må eg ha for å kjøpe bustad?
Som ein hovudregel skal bankane ikkje låne ut meir enn 85 % av kjøpesummen. Det betyr at du må ha 15 % eigenkapital når du skal kjøpe bustad. I tillegg må du dekke omkostningane ved kjøpet. Kor mykje du må betale i omkostninger, avheng av kva type bustad du kjøper.
Kjøper du ein einebustad til 4 millionar kroner, må du altså ha 600 000 kroner i eigenkapital. I tillegg må du betale ca. 100 000 kroner i omkostningar.
Du kan bruke BSU som eigenkapital når du kjøper bustad. Du kan ikkje spare meir på BSU-kontoen etter at du har begynt å bruke BSU-pengane, med mindre det er pengar du har spart tidlegare i år.
Det er mogleg å låne meir enn 85 % av kjøpesummen viss du har nokon som kan stille som kausjonist.
Korleis skaffe eigenkapital?
Sjå også
Eigenkapital og finansiering
Bustadlån utan eigenkapital
Eit finansieringsbevis er ei stadfesting frå oss på kor mykje du kan kjøpe bustad eller bil for. Det er lurt å skaffe seg eit finansieringsbevis om du planlegg bustad- eller bilkjøp. Då veit du kor langt du kan gå i budrunden, eller er klar til å kjøpe bil når du finn ein du likar.
Finansieringsbevis er gratis og uforpliktande.
Sjå også
Ein kausjonist er ein person (som regel foreldre) som gir ein garanti til banken om å betale lånet ditt viss du sjølv ikkje klarer det. Den vanlegaste formen for kausjon er realkausjon, som vil seie at banken får tilleggssikkerheit i bustaden til kausjonisten.
For unge som skal kjøpe bustad for første gong, kan kausjon vere god løysing for å få det lånet dei har behov for. Foreldre bør likevel tenke godt gjennom ansvaret sitt før dei inngår ein kausjonsavtale.
Sjå også
Kausjonist – kva betyr det?