Med spare- og lånekalkulatoren kan du starte planlegginga av det første bustadkjøpet ditt. Du kan også velje å starte med ein lånesøknad – så hjelper vi deg vidare derfrå.
STEG 1 Sparekalkulator
Har du ikkje så mykje eigenkapital enno, er det lurt å lage ein spareplan.
Sparekalkulatoren viser deg kor mykje du må spare i månaden for å nå målet ditt og kva sparing som passar deg.
Mange spør oss om korleis dei kan få bustadlån eller kor mykje dei kan låne, om dei manglar egenkaptial, har låg inntekt eller er student. Her er nokon av vegane til det første bustadlånet ditt.
Utlånsforskrifta legg føringar for kor mykje du kan få i bustadlån. Forskrifta seier mellom anna at du må ha 15 % eigenkapital, og at du kan låne maks fem gongar inntekta di.
For at du skal få bustadlån må du tole ei renteauke på 3 prosentpoeng frå dagens nivå eller minst 7 prosent. Denne blei justert ned frå 5 prosent til 3 prosent frå 1. januar 2023.
I tillegg til å sjå på kor mykje dukanlåne, bør du òg vurdere kor mykje dubørlåne. Det er viktig å ta omsyn til den samla økonomien i familien, både no og i framtida. Hugs – du skal leve også, ikkje berre overleve. Du bør kunne leve komfortabelt med lånet over tid.
Moglegheitene dine og kor mykje akkurat du kan låne er noko du finn ut saman med rådgjevaren din. Er du nysgjerrig akkurat no kan du teste lånekalkulatoren vår. Den gir deg ein peikepinn på kor mykje du kan låne.
Som ein hovudregel skal bankane ikkje låne ut meir enn 85 % av kjøpesummen. Det betyr at du må ha 15 % eigenkapital når du skal kjøpe bustad. I tillegg må du dekke omkostningane ved kjøpet. Kor mykje du må betale i omkostninger, avheng av kva type bustad du kjøper.
Sjølveigar: Du må betale 2,5 % av kjøpesummen i dokumentavgift til staten, og eit lite gebyr for tinglysing av skøyte og tinglysing av sikkerheita til banken.
Burettslag: Omkostningane er betydeleg lågare, ca. 5000 kroner.
Kjøper du ein einebustad til 4 millionar kroner, må du altså ha 600 000 kroner i eigenkapital. I tillegg må du betale ca. 100 000 kroner i omkostningar.
Du kan bruke BSU som eigenkapital når du kjøper bustad. Du kan ikkje spare meir på BSU-kontoen etter at du har begynt å bruke BSU-pengane, med mindre det er pengar du har spart tidlegare i år.
Det er mogleg å låne meir enn 85 % av kjøpesummen viss du har nokon som kan stille som kausjonist.
Ein kausjonist er ein person (som regel foreldre) som gir ein garanti til banken om å betale lånet ditt viss du sjølv ikkje klarer det. Den vanlegaste formen for kausjon er realkausjon, som vil seie at banken får tilleggssikkerheit i bustaden til kausjonisten.
For unge som skal kjøpe bustad for første gong, kan kausjon vere god løysing for å få det lånet dei har behov for. Foreldre bør likevel tenke godt gjennom ansvaret sitt før dei inngår ein kausjonsavtale.
Eit finansieringsbevis er ei stadfesting frå oss på kor mykje du kan kjøpe bustad eller bil for. Det er lurt å skaffe seg eit finansieringsbevis om du planlegg bustad- eller bilkjøp. Då veit du kor langt du kan gå i budrunden, eller er klar til å kjøpe bil når du finn ein du likar.
Når du skal kjøpe bustad, kan du velje mellom ulike eigarformer. Det er nokre viktige forskjellar mellom sjølveigar og burettslag, og begge eigarformene har både fordelar og ulemper.
Sjølveigar
Du eig bustaden sjølv, med dei rettane og plikter det inneber. Du kan til dømes pantsetje den, leige ut eller pusse opp utan å innhente løyve frå nokon. Du er òg ansvarleg for alle bustadrelaterte utgifter sjølv, som til dømes kommunale avgifter, vedlikehald og husforsikring.
Einebustader er typiske sjølveigarbustadar. Her eig du som regel både huset og tomta huset står på. Nokre einebustader står på festa tomt, som vil seie at du eig huset, men betalar ei årleg festeavgift til grunneigar for leige av tomta.
Kjøper du ein sjølveigarbustad blir du medeigar i eit sameige. Du eig eigarseksjonen din, som består av bustaden din og eventuell bu og parkeringsplass. Fellesareal som trappeoppgangar, uteareal og felles vaskerom, eig du og dei andre seksjonseigarane i fellesskap. Du betalar ofte ein fast sum i månaden til fellesutgifter.
Kjøper du ein brukt sjølveigarbustad, må du betale 2,5 % av kjøpesummen i dokumentavgift til staten. Bygger du bustad sjølv eller kjøper ein sjølveigarbustad i eit nybygg, blir det berekna dokumentavgift berre av tomtekjøpet.
Burettslag
Eit burettslag er eit selskap som er eigd av dei som bur der. Kjøper du bustad i eit burettslag eig du ein del i burettslaget, og får einerett til bruk av bustaden din. Ein del av kjøpesummen i eit burettslag vil vere eit felleslån, som blir betalt av deg og dei andre bebuarane.
Reglane for utleige er strengare i eit burettslag enn i eit sameige, og du må forhalde deg til burettslaget sine husordensreglar og vedtekter. Det kan innebere restriksjonar knytt til husdyrhald, påbygg og andre endringar.
Ein fordel med burettslag er at du slepp å betale dokumentavgift til statenpå 2,5 % av kjøpesummen. Det er derfor eit godt alternativ viss du planlegg å berre bu i leilegheita eit par år, då dokumentavgifta ofte blir eit reint tap med så kort tidshorisont.
Hugs å sjå på totalprisen før du kjøper bustad i eit burettslag. Det gjer vi i banken, mellom anna når vi reknar ut kor mykje eigenkapital du må ha for å få lån.
Det kjem driftskostnadar i tillegg til dei månadlege fellesutgiftene til renter og avdrag på fellesgjelda. Dette er til dømes kommunale avgifter, vaktmeistertenester, felles energibruk og vedlikehald av fellesområde.
Sjekk alltid burettslaget sin økonomi før du byr på ei burettslagsleilighet. Viss burettslaget til dømes har avdragsfritak på lånet for ein periode vil dei månadlege kostnadane auke når den er over.
Hugs at det er styret og generalforsamlinga som bestemmer både over felles gjeld og større investeringar. Dette gjer at du som bebuar kan få høgare månadskostnad.
Eit lån med flytande rente følger marknadsrenta. Går rentenivået opp får du høgare lånekostnadar, medan du får lågare lånekostnadar viss rentenivået går ned. Har du økonomi som toler at det svingar litt viser det seg over tid at det som regel lønner seg å velje flytande rente.
Med fast rente bind du renta i ein avtalt periode. Då betaler du det same på lånet ditt kvar månad, uavhengig av svingingar i marknadsrenta. Viss forutsigbare lånekostnadar er viktig for deg, kan fastrentelån vere eit godt alternativ.
Du kan ha fast rente på heile eller deler av lånet ditt.
Forskjellen er om gebyr og andre kostnader er inkluderte eller ei.
Nominell rente er rentesatsen på lånet før gebyr, og er vanlegvis oppgitt som ei årleg rente.
Effektiv rente er nominell rente pluss gebyr og andre kostnadar. Talet på avdrag du betalar (betalingsterminar) og lånet si løpetid (nedbetalingstida) påvirkar òg den effektive renta. Denne fortel deg den faktiske prisen på lånet.
Derfor bør du samanlikne den effektive renta til bankane, og ikkje den nominelle renta, når du skal søke lån. Når du samanliknar effektiv rente er det viktig at du ser på nedbetalingstida. For å kunne samanlikne effektiv rente må nemleg nedbetalingstid vere heilt lik, då den effektive renta vil i mange tilfelle bli lågare viss du aukar nedbetalingstida på lånet.
Forskjellen på annuitetslån og serielån ligg i fordelinga mellom avdrag og renter gjennom løpetida på lånet.
Med eit annuitetslån betaler du same beløp kvar månad gjennom heile løpetida på lånet, gitt at renta er uforandra. Det betyr at at avdragsdelen blir større og rentedelen mindre etter kvart som du betalar ned på lånet.
Med eit serielån betaler du mindre for kvar månad du betaler ned på lånet. Rentedelen går ned medan avdragsdelen er den same.
Annuitetslån
Søylene viser fordelinga mellom renter og avdrag med annuitetslån. Rentedelen fell, medan avdragsdelen aukar tilsvarande.
Serielån
Søylene viser fordelinga mellom renter og avdrag med serielån. Avdragsdelen er den same gjennom heile låneperioden.
Kva anbefaler vi?
Annuitetslån er den vanlegaste og mest forutsigare låneforma. Derfor har òg annuitetslån blitt standard låneform for alle som søker bustadlån i dag. Dersom du har råd til å betale dei månadlege beløpa som serielånet startar med, kan det lønne seg for deg å velje eit annuitetslån med kortare løpetid.
Du kan samanlikne prisane våre med prisar frå andre selskap på Finansportalen.no
{
"EMAIL_FIELD_ERROR": "Skriv inn ei gyldig e-postadresse.",
"CHECKBOX_ERROR": "",
"CHECKBOX_GROUP_ERROR": "Vel minst eit av alternativa",
"DROPDOWN_ERROR": "Gjer eit val i nedtrekkslista.",
"DATE_TO_FROM_ERROR": "Ugyldig dato (eksempel på gyldig dato 31.12.2016).",
"RADIO_ERROR": "Vel eit alternativ.",
"POSTAL_CODE_ERROR": "Skriv inn eit gyldig postnummer (4 siffer).",
"TEXT_FIELD_ERROR": "Feltet må fyllast ut.",
"TEXT_FIELD_CONTENTS_ERROR": "Ugyldig verdi.",
"ACCOUNT_FIELD_ERROR": "Skriv inn eit gyldig kontonummer (11 siffer).",
"ORGANISATION_FIELD_ERROR": "Skriv inn eit gyldig organisasjonsnummer (9 siffer).",
"SSN_ERROR": "Skriv inn eit gyldig fødselsnummer (11 siffer).",
"PHONE_ERROR": "Skriv inn eit gyldig telefonnummer (8 siffer).",
"MOBILE_PHONE_NO_ERROR": "Skriv inn eit gyldig norsk mobilnummer (8 siffer)",
"SEARCH_ALLE": "Alle",
"MORE_INFO": "Vis meir informasjon",
"RESULT_TYPE_BANK": "Bankkontor",
"RESULT_TYPE_ADVISOR": "Rådgjevar",
"VIEW_IN_MAP": "Vis i kart",
"BEFORE_COUNT_TEXT": "Du har",
"AFTER_COUNT_TEXT": "oppgåve som ventar på deg",
"AFTER_COUNT_TEXT_PLURAL": "oppgåver som ventar på deg",
"MINE_OPPGAVER_LINK_TEXT": "Sjekk mine oppgåver",
"MINE_OPPGAVER_CLOSE_TEXT": "Ikkje no",
"MINE_OPPGAVER_COUNT_TEXT": "ei",
"FORM_ERROR_LABEL":"Feil i skjema
",
"FORM_SUCCESS_LABEL":"Takk for din førespurnad",
"TEXT_FIELD_LENGTH_ERROR":"TEXT_FIELD_LENGTH_ERROR",
"TEXTAREA_FIELD_LENGTH_ERROR":"Maks 2000 teikn",
"NUMBER_ERROR": "Du kan kun skrive inn tal.",
"SEC_BLOCKER_DROPDOWN_DEFAULT": "Vel land",
"GLOBAL_SEARCH_NO_RESULT_TEXT": "Ingen treff på",
"GLOBAL_SEARCH_FACET_LABEL": "Vis treff for",
"MODAL_CLOSE": "Lukk",
"SEND_TO_BANK_BEFORE_INFO_TEXT": "Vil du kome rett til",
"SEND_TO_BANK_AFTER_INFO_TEXT": "neste gong?",
"SEND_TO_BANK_NEXT_BUTTON_TEXT": "Ja, hugs banken min",
"SEND_TO_BANK_CANCEL_BUTTON_TEXT": "Nei, ikkje no",
"SEND_TO_BANK_NEXT_DISCLAMER_TEXT": "For at du skal sleppe å velje bank kvar gong, bruker vi funksjonelle informasjonskapslar som lagrar korleis du bruker nettsidene og kva innstillingar du har gjort."
}
