Pensjon frå folketrygda, offentleg tenestepensjon og obligatorisk tenestepensjon frå private verksemder blir skatta som pensjonsinntekt. Den er tilnærma lik den du betaler som lønnsmottakar, men med lågare trygdeavgifter. Det er den samla inntekta di som avgjer kva du vil måtte betale i skatt på pensjon.

For å finne ut kor mykje skatt du skal betale på pensjonen din, må du sjå på tre ting: alminneleg inntekt, trygdeavgift og frådrag.

• Alminneleg inntekt er den totale inntekta di etter frådrag. Skatten på alminneleg inntekt er 22 % for dei fleste. Bur du i Troms eller Finnmark er skatten 18,5 %.
• Trygdeavgift er ei avgift som alle pensjonistar må betale. For pensjonsinntekt er trygdeavgifta 5,1 %.
• Minstefrådrag er eit frådrag som reduserer den skattepliktige inntekta di. For pensjonsinntekt er minstefrådraget 40 % av inntekta, men det kan ikkje vere meir enn 86.250 kroner.

Du kan lese meir om skattereglar for pensjonistar hos Skatteetaten.

Sjå også
Skatt på pensjon

Avkastinga på sparing i pensjonssparekonto er skattefri fram til du startar utbetaling. Når du tek ut pengane, blir aksjeavkasting skattlagd som aksjar og renteavkasting som renter.

Skattesats på avkasting frå renter er 22 % i 2025. Skatt på avkasting frå aksjar er 37,84 % i 2025. Kva som skal skattleggast som aksjar og kva som skal skattleggast som renter, blir berekna ved å finne gjennomsnittleg aksjeandel i heile avtaleperioden.

Du får skjerming (skattefritt grunnlag) på avkastinga frå aksjar. Saldoen din tel med når styresmaktene bereknar formuesskatt, men han tel som 80 % av verdien. Du får altså ein verdsetjingsrabatt på 20 % på den delen som gjeld aksjeformuen.

Det blir ikkje trekt forskotsskatt på pensjonssparekonto. 

Det er ikkje mogleg å berre ta ut investert beløp på pensjonssparekonto. Det beløpet som blir tatt ut, vil vere basert på fordeling mellom investert beløp, avkasting og total saldo på avtalen. 

Kva betyr dette i praksis?

Nedanfor er det to ulike tilfelle. I begge døma har kunden 110.000 kroner i saldo og tek ut 11.000 kroner, men likevel blir dei skatta ulikt.

Sjå også
Kva er skjermingsfrådrag?
Skatt på pensjon
Pensjonssparekonto

Du får igjen ti prosent av det du sparer på skatten. Sparer du maksbeløpet på 15.000 kroner vil du få 3.300 kroner tilbake på skatten. Saldoen din er fritatt for formuesskatt. Dette betyr at beløpet du til ei kvar tid har ståande ikkje er gjenstand for formueskattlegging. Det er først ved uttak av sparinga du blir skattelagt – og då med ei gunstig skattelegging som er alminneleg inntekt. 

Skjermingsfrådrag er eit bunnfrådrag som blir delt ut til eigarar av aksjar og aksjefond kvart år. Det inneber at inngongsverdien blir oppjustert med ein liten prosentdel, slik at du ikkje må skatte av heile gevinsten.

Sjå også:
Får eg skjermingsfrådrag med aksjesparekonto?

Kva rekkefølge du bør ta ut pensjonen din er avhengig av kva pensjonsprodukt du har, når du ønsker å gå av med pensjon og kor mykje du føler at du treng som pensjonist. Råda her må derfor sjåast på som generelle og rettleiiande. Det viktigaste er at du skaffar deg oversikt over din pensjon, vurderer kva som er viktig for deg og legge ein plan for livet ditt som pensjonist. Vi vil på eit generell plan anbefale følgjande rekkefølge.

1. Avtalefesta pensjon (AFP)

Dersom du har ein avtalefesta pensjon (AFP) i privat sektor kan det løne seg å ta ut den først ettersom dette er ei livsvarig utbetalingsavtale. Eit av vilkåra for å starte uttak på avtalefestet pensjon (AFP) er at du må starte uttak på alderspensjonen frå folketrygden med minst 20 prosent. Du har moglegheita til å stoppe eller endre denne etter ein månad utan at det påverkar utbetalingen av din avtalefestet pensjon (AFP).

2. Alderspensjon frå folketrygden/NAV

Etter å ha starta avtalefestet pensjon (AFP) vil vi anbefale å starte uttak på din alderspensjon frå folketrygden. Denne blir betalt ut av NAV. Dette er ofte den største delen av pensjonen og er eit resultat av kor mange år du har vore i arbeid og kor høg inntekt du har hatt. 

3. Fripolise og Ytelsespensjon

Dersom du sluttar i jobben eller byter arbeidsgjevar blir ytelsespensjonen din gjort om til ein fripolise, desse produkta stammar derfor frå same type pensjonsordning.

Etter avtalefesta pensjon (AFP) og alderspensjon frå folketrygda, kan det vere fornuftig å starte utbetaling på fripoliser og ytelsespensjon. Årsaka er at dine etterlatne ikkje arvar pengane frå ei ytelsesordning. Dersom du døyr før pengane er utbetalt vil verdiane på desse produkta tilfalle forsikringskollektivet, altså andre med same type avtale.

4. Hybridpensjon og pensjonsbevis

Pensjonsbevis er ein hybridpensjon frå ein tidlegare arbeidsgivar. Etterlatte vil heller ikkje arve pengane frå ei hybridordning. Dersom du døyr før pengane er utbetalte vil verdiane på desse produkta på same måte som ein ytelsespensjon tilfalle forsikringskollektivet. Hybridpensjon er ei ny ordning som gjer at det stort sett er avgrensa med opptening. Dette kan tale for å vente med uttaket.

5. Innskotspensjon, pensjonskapitalbevis og eiga sparing

Pensjonskapitalbevis er ein opptent innskotspensjon frå ein tidlegare arbeidsgjevar og er, saman med eiga sparing, avtalene du bør vente lengst med å ta ut. Årsaka til dette er at dersom du døyr før pengane er utbetalt vil verdiane på avtalen gå til dine arvtakarar. I tillegg har desse avtalane som regel ikkje livsvarig utbetaling, det kan derfor vere ein fordel å vente med desse.