Nei, det å selje eit hus, leilegheit eller hytte utan tilstandsrapport er valfritt. Altså, det er frivillig å ha med tilstandsrapport. Det er likevel sterkt anbefalt fordi denne gir auka sikkerheit for både seljar og kjøpar, samt reduserer sannsynet for konflikt i ettertid. 

Tilstandsrapporten er viktig for å avdekke eventuelle feil eller manglar ved bustaden, og sørger for ein transparent og tryggare bustadhandel. Utan tilstandsrapport vil kjøparen kunne rette krav direkte mot deg, viss vedkommande finn feil eller manglar på bustaden, som ikkje er dokumentert. Tenk deg sjølv om du skulle kjøpt eit hus eller hytte utan å få vite heile tilstanden på bustaden.

Viss du ønsker å kjøpe bustadselgarforsikring er det krav om forskriftsmessig tilstandsrapport (følger med ved kjøp av bustadselgarforsikring).

Kva inneheld ein tilstandsrapport?
Ein tilstandsrapport skal mellom anna innehalde tilstand og dokumentasjon på:

• Byggteknisk konstruksjon
• VVS-tekniske anlegg
• Holtaking mot våtrom og i rom under terreng
• Elektrisk anlegg
• Branntekniske forhold
• Geologiske forhold
• Radon dokumentasjon
• Eigenerklæringsskjema
• Arbeid utført av kvalifiserte handverkarar
• Måling av areal
• Rømmingsvegar, lysflater og takhøgder

Kor lenge er ein tilstandsrapport gyldig?
Tilstandsrapporten er gyldig i 12 månadar frå datoen bygningssakkunnig har vore på befaring. Viss det tar meir enn 12 månadar å selje bustaden, må ein bestille ny tilstandsrapport for at denne skal vere gyldig.

Kva kostar ein tilstandsrapport?
Prisen på ein tilstandsrapport varierer. Normalt ligg prisen på mellom 8.000 - 15.000 kroner, men kan også koste meir. Prisen avheng mellom anna av:

• bustadtypen (leilegheit, hus, hytte, osb.)
• tilleggsbygningar (anneks, garasje, osb.)
• om det er innlagt vatn og straum
• arealet
• tilleggstenester som blir nytta (våtromstillegg og holtaking, osb.)
  
• køyretid og -lengde for bygningsekspert

Alle som skal selje bustad (hus, leilegheit og hytte) eller tomt må fylle ut eit eigenerklæringsskjema. Denne eigenerklæringa skal fortelje dei som ønskjer å kjøpe bustaden mest mogleg om tilstanden på bustaden. Eksempel  på ting ein blir spurt om i  eigenerklæringsskjemaet er:

• arbeid som er gjort på bustaden
• kven som har utført arbeidet
• feil på bustaden
• manglar på bustaden
• annan viktig informasjon som bustadkjøpar bør vite om

Eigenerklæringa (saman med tilstandsrapporten og salgsoppgåva) skal gi kjøparen grundig dokumentasjon på bustaden. Ved feil, uriktige eller tilbakehaldne opplysningar om bustaden i eigenerklæringsskjema kan du som seljar både bli ansvarleg ovanfor kjøpar og forsikringsselskapet.

Utfylling av eigenerklæringsskjema

Sjå også:

Kva dekkjer bustadselgjarforsikring?
Avhendingsloven - enkelt forklart
Typiske klager ved overtakelse av bustad
Eigenerklæring helse

Bustadseljarforsikring dekkar seljaren sitt ansvar for feil og manglar i henhald til avhendingslova.

Enkelt forklart så kan vi seie at bustadseljarforsikringa dekkar dei feila og manglane som både:

• Overstig 10.000 kroner i verdi.
• Ikkje er informert om i salsdokumentasjonen.
• Ikkje er forventa å finne i ein bustad av same type, stand og alder.

Ved feil eller manglar som innfrir alle krava over, dekkar bustadseljarforsikring både:

• Økonomiske krav frå bustadkjøpar.
• Juridisk bistand ved klage frå bustadkjøpar.
  
  

Sjå også

Kva skal til for at bustadkjøparen får prisavslag?
Kva kostar bustadseljarforsikring?
Klage ved overtaking av bustad

Prisen på bustadseljarforsikringa blir rekna ut med ein promillesats av salssummen på bustaden Promillesatsen avhenger av bustadtype.

For eksempel kostar bustadseljarforsikring for ein einebustad 5,6 promille av salssummen for bustaden. Altså, sel du bustaden din for 3.000.000 kroner, vil bustadseljarforsikringa koste 16.800 kroner. Maksprisen er 62.000 kroner viss du sel ein veldig dyr einebustad. Prisen er ein eingongssum som dekker heile ansvarsperioden på 5 år.

Du betaler ingenting før bustaden din er seld. Prisen vert trekt ifrå salsoppgjeret for bustaden.

Kontakt din EiendomsMegler 1* meklar for å få ei verdivurdering av bustaden din, og dermed ein cirka-pris på bustadseljarforsikring for din bustad.

Frå 2022 kom det ein del endringar i avhendingslova. Blant endringane som kom var at bustadkjøpar får ein eigenandel på 10.000 kroner. For deg som bustadseljar er det ingen eigenandel ved bruk av bustadseljarforsikringa. Men kva betyr dette i praksis?

Eigenandelen gjer at bustadkjøparen sjølv må dekke det det kostar å fikse feil eller manglar som kjem på under 10.000 kroner. Krev kjøparen meir enn dette i prisavslag, vert eigenandelen trekt frå det totale kravet.

Her er eit par eksempel for å gjere det tydelegare:

• Dersom bustadkjøpar har krav på eit prisavslag på 60.000 kroner, trekkjast eigenandelen på 10.000 kroner frå dette beløpet. Det totale prisavslaget som vert dekka av bustadseljaren eller forsikringsselskapet vert altså 50.000 kroner.
• Dersom bustadkjøpar har funne feil eller manglar som vil koste 9.000 kroner å reparere, må bustadkjøpar sjølv dekke reparasjonen fordi kostnadene er lågare enn eigenandelen. Med den nye avhendingslova delast risikoen etter eit bustadkjøp, mellom seljar og kjøpar – spesielt når det gjeld manglar som ikkje er så dyre å reparere.

Sjå også