Vedlikehald er skadeførebygging i praksis, som igjen bidreg til god utnytting av ressursar som alt er i bruk. Vedlikehaldskalenderen gjev deg stegvis veileding og oversikt over kva du treng for både innandørs og utandørs vedlikehald av bustaden din.
Råda i vedlikehaldskalenderen vår er utvikla av fagekspertar og er basert på skadestatistikk over hyppige skader i heimen.
Vår
NB: Vedlikehaldskalenderen er førebels ein beta-versjon, og vil bli vidareutvikla fortløpande. Gje oss gjerne ein tilbakemelding på kva du synest kan bli betre.
Inne
- Reinse filter i kjøkkenvifte
- Reinse filter i vaskekranar
- Reinse filter i oppvaskmaskin
- Reinse filter i vaskemaskin
- Reinse filter i tørketrommel
- Reinse filter i avtrekksventilar
- Reinse filter i dusjhovud
- Reinse sluk
- Reinse vannlåsar
- Ha ei stor vårreingjering
- Sjekke slangar til oppvaskmaskin og vaskemaskin
- Kartlegge kvar hovudstoppekranen er
- Sjekke trykk i reduksjonsventil
- Sjekke loft for fukt
- Sjekke kjellar for fukt
Lasta ned vedlikehaldskalender som PDF. Du kan krysse av direkte i lista, printe ut eller sende som vedlegg til familie og vener.
Sommar
NB: Vedlikehaldskalenderen er føreløpig ein beta-versjon, og vil bli vidareutvikla fortløpande. Gje oss gjerne ei tilbakemelding på kva du synest kan bli betre.
Last ned vedlikehaldskalender som PDF. Du kan krysse av direkte i lista, printe ut eller sende som vedlegg til familie og vener.
Haust
NB: Vedlikehaldskalenderen er førebels ei beta-versjon, og vil bli vidareutvikla fortløpande. Gje oss gjerne ein tilbakemelding på kva du synest kan bli betre.
Inne
- Reinse filter i kjøkkenvifte
- Reinse filter i vatnkraner
- Reinse filter i oppvaskmaskin
- Reinse filter i vaskemaskin
- Reinse filter i tørketrommel
- Reinse filter i avtrekksventilar
- Reinse filter i dusjhode
- Reinse filter i vifteomnar
- Reinse filter i varmepumpe
- Reinse sluk
- Reinse vatnlåser
- Reingjere ildstad
- Smøre hengslar og låser
- Sjekke elektriske kontakter og brytarar
- Sjekke slangar til oppvaskmaskin og vaskemaskin
- Sjekk ytterdør og vindauge for trekk.
Last ned vedlikeholdskalender som PDF. Du kan krysse av direkte i lista, printe ut eller sende som vedlegg til familie og vener.
Vinter
NB: Vedlikeholdskalenderen er førebels ein beta-versjon, og vil bli vidareutvikla fortløpande. Gje oss gjerne ein tilbakemelding på kva du meiner kan bli betre.
Last ned vedlikehaldskalender som PDF. Du kan krysse av direkte i lista, printe ut eller sende som vedlegg til familie og vener.
Klimatilpassing
I 2022 vart det meldt inn ca. 70 000 vasskadar i bustader og hytter, ifølge Finans Noreg. Med auka ekstremvêr, aukar også talet på vasskadar. Førebygging blir difor stadig viktigare. Nedanfor fortel vi deg kva du kan gjere for å unngå vasskadar, og kva du skal gjere viss du mistenker eller oppdagar ein vasslekkasje.
Oppgåver for å førebyggje vasskadar
- Sørg for at takvatn og overvann ledes vekk frå huset
- Hald området rundt grunnmuren ryddig
- Forseink vatnet ved ekstremnedbør ved hjelp av mellom anna grønne tak og andre naturbaserte løysingar
- Vedlikehald og reins rister, sluk og takrenner
- Vel riktig underlag/dekke som sørgjer for at vatnet blir drenert
Generelle tips
-
I 2010 blei det krav til at alle nye bustader og bustader som skal rehabiliterast må ha ein automatisk lekkasjestopper installert i rom utan sluk. Dette er typiske rom som kjøkken der oppvaskmaskin, kjøleskap og kaffemaskiner er montert inn. Dei same reglane gjeld for fritidsbustad. Om du bur i ein eldre bustad bør du difor vurdere å få montert på ein lekkasjestoppar. Lekkasjestopparen har fuktfølarar, og med ein gong dei oppdagar vatn stenger dei vanntilførselen. Dette reduserer risikoen for vasskader og skadeomfanget dersom vasskader oppstår.
Det finst mange automatiske vannstopparar, men vi anbefalar å velje ein som er FG-godkjent. Hugs å få dokumentasjon på produktet og arbeidet viss du får ein rørleggar til å montere vannstopparen for deg.
Dersom du bur i ein eldre bustad anbefaler vi òg å ta ein titt på røyra, då bustader som blei bygd mellom 1950 og 1970 oftast har rør som er utsett for lekkasje og som bør skiftast ut. Ein lekkasjestopper reduserer risikoen for vasskader, men løyser ikkje det underliggande problemet.
Ved installasjon av FG-godkjent vannstoppar slepp du eigenandel på inntil 4.000 kroner, viss vannstopparen har hindra ein større skade.
-
I 2010 blei det krav til at alle nye bustadar og bustader som skal legge opp ny kurs til komfyren må ha komfyrvakt installert. Dei same reglane gjeld for fritidsbustad. Det betyr at komfyrvakta skal vere installert som ein del av det faste elektriske anlegget. Eldre kjøken bør ettermontere komfyrvakt. Ein komfyrvakt består av ein sensor og ein straumavbrytar. Sensoren overvåkar kokeplatene, og viss den oppdagar fare for brann utløysar den ein alarm. Dersom ingen reagerer på alarmen, vil sensoren gi melding til straumavbrytaren om å kutte straumen til komfyren. Straumavbrytaren er plassert i sikringsskapet eller bak komfyren.
Det finst mange komfyrvakter, men vi anbefaler å velje ein som er FG-godkjent. Hugs å få dokumentasjon på produktet og arbeidet viss du får ein elektrikar til å montere komfyrvakten for deg.
-
Vi anbefaler å installere brannstige på utsida av huset for å ha ein trygg rømningsveg dersom uhellet er ute og det oppstår brann. Det finst mange brannstiger, men vi anbefaler å velje ein som er sertifisert og godkjent av Sintef. Når brannstigen er installert bør alle i husstanden prøve å opne og gå ned stigen for å vere kjent med korleis ein gjer det før ein eventuell hending oppstår.
Det kan òg vere lurt å brannøve ein til to gonger i året og sjekke brannsløkkingsapparatet, spesielt før jul, slik at alle har evakuerings- og slukkerutinar friskt i minne.
Husk å få dokumentasjon av fagpersonen som monterar stigen.
-
Sølv- og skjeggkre trivast i fukt og skitt, og er difor ofte å finne i rom som bad, kjøkken, gang eller kjellar. Finn du sølvkre kan det vere teikn på at rommet er for fuktig eller at det finst fuktskade. Skjeggkre kan trivast i tørre forhold òg, så dei kan ein finne klatrande på veggar eller kjøkkenbenk.
Sølv- og skjeggkre er ikkje farlege og dei kan ikkje gjere store skader på bygningen. Likevel, det er ubehageleg å ha dei i hus. Innbuforsikring topp dekker bekjemping av skjeggkre med 50.000 kroner. Sidan skjeggkre ikkje gjer nokon skade på bygninga, vert dei ikkje som skadedyr og er difor ikkje ein del av husforsikringa.
Om ein oppdagar sølv- eller skjeggkre, bør ein finne årsaka til kvifor dei har kome. Det kan vere alt frå dårleg drenering eller ventilasjon til vassansamlingar eller andre forhold som skapar fukt. I tillegg kan insekta komme inn i bustaden via pappesker eller sekker/vesker som har stått i rom med sølv- eller skjeggkre, f.eks. i kontorlokaler eller tollen.
I rom der ein finn sølvkre, tilrår vi å:
- Redusere fuktigheita ved å reingjere avtrekksvifta, lage betre lufterutinar og setje inn ein avfuktar.
- Halde det reint på golvet og sørgje for at det ikkje samlar seg mykje støv i kroker og hjørner – dette er mat for insektene.
- Etter at du har støvsuga, bør du fryse støvsugarposane slik at sølv- og skjeggkreene ikkje kan spreie seg vidare.
- Tette sprekker ved lister og tersklar slik at insekta ikkje har noko stad å gjemme seg.
- Sett ut limfeller for å kartlegge kor dei oppheld seg mest og redusere bestanden.
-
For å vere enda betre rusta mot vasskader anbefalar vi å stenge hovudstoppekrana ved lengre fråvær. Det står i sikkerheitsforskrifta til husforsikringa at det er ein sjølv som er ansvarleg for å sørge for at stoppekranen er tett ved lengre fråvær. For hus vil det seie når alle i husstanden skal vere borte frå huset i meir enn éin månad, og for hytter og fritidshus vil det seie når ein ikkje skal vere tilbake innan ei veke. Hugs å slå på krana igjen når du kjem heim frå ferie eller til hytta. Eit tips kan vere å legge ein påminningslapp i gangen så ein er sikker på at ein huskar det. (Sikkerheitsforskrifta, jf. forsikringsavtalelova § 4-8).
-
For å unngå frostskader på røyr og i våtrom (rom som bad og vaskerom der overflater på vegger og golv jamleg blir utsett for vatn) tilrår vi å alltid ha noko varme på. Det står faktisk i sikkerheitsforskrifta til husforsikringane at ein sjølv har ansvar for at alle rom i bygningen er tilstrekkeleg oppvarma for å unngå frostskader (Sikkerheitsforskrifta, jf. forsikringsavtalelova § 4-8)
-
Vi har nokre generelle vedlikehaldstips for innreiing:
- Bruk knottar under møblar slik at du ikkje skrapar opp golvet under. Har du kontorstol med hjul kan det vere lurt å legge ein matte under stolen for å hindre oppskraping av golv over tid.
- For å få vekk skraper og sprekker i golvet og samtidig få eit fint utseende på golvet kan du slipe og behandle golvet i staden for å legge eit heilt nytt golv. Å legge nytt golv krev både meir tid og kostnader, og du kan få eit vel så fint resultat ved å berre forbetre golvet du alt har.
- Korleis du går fram for å vedlikehalde golvet ditt avheng om du har tregolv eller parkett.
- Bruk innvendig dørmatte med gummiunderlag for å sørgje for at vatn og slaps frå sko held seg unna lister og treverk i gangen.
- Dersom du skal henge noko opp på veggen kan du vurdere å bruke borrelåsteip for å sleppe å leite etter stendere og unngå å lage hol i veggen.