Reingjering

Kvifor?

Betre vassgjennomstrøyming i dusjen.

Hår, feitt og såperestar samlar seg i sluket etter at du har dusja. Over tid kan dette tette avløpet og i verste fall forsteine. Då er det vanskeleg for vatnet å renne ned i avløpet, og det kan bli liggande mykje vatn i dusjen. Dette kan føre til vasskader. I tillegg til vasskadar kan det også danne seg ei ubehageleg lukt i eit sluk som er i ferd med å tette seg. Heldigvis kan du reinse sluk raskt og enkelt og forhindra at det tetter seg.

Korleis?

1. Ta bort rista.
2. Dersom du har eit moderne bad med moderne sluk: dra opp «koppen» frå sluket.
   - Har du eit eldre bad har du ikkje dette og kan gå rett til steg 3.
3. Fjern hårrestane og alt synleg skitt du ser og når i sluket og på «koppen» dersom du har det. Bruk gjerne ein gamal oppvaskkost til å skrubbe på det som har byrja å forsteine.
   - Bruk gjerne gummihanskar viss du syns det er ekkelt å ta på søppelet i sluket.
4. Skyll godt, la gjerne vatnet renne litt så du ser at alt er greitt.
5. Sett på plass «koppen» og rista.

Det viktigaste med å reinse sluket er å fjerne avfallet frå sluket. Du kan òg bruke avløpsrens til å reinse ekstra opp om du ønskjer det. Skal du bruke avløpsreins tilråder vi å bruke flytande variantar då desse som regel er meir skånsame mot røyrene og omkringliggande materialar. Merk at avløpsreins kan vere veldig sterkt, sjølv om den er luktfri, så ver forsiktig med å bruke produktet. Bruk gjerne gummihanskar.

1. Hell Mudin i avløpet.
   - Delvis tett sluk: Tilset 2,5 dl og la det virke i minst 15 minutter.
   - Heilt tett sluk: Tilset 5 dl og la det virke i minst 30 minuttar, gjerne over natta.
2. Skyll med varmt/kokande vatn ned i avløpet.

Kvifor?

Betre vassgjenomstrømming i vasken.

Matrestar, feitt og såperestar kan samle seg i avløpssystemet over tid. Då er det vanskeleg for vatnet å renne ned gjennom avløpet, noko som kan føre til vasskader. I tillegg til vasskader kan det òg dannast ei ubehageleg lukt som kjem opp gjennom vasken. Heldigvis kan du enkelt fjerne proppar, reinse vasslåsen og forhindre at det tetter seg.

Korleis?

1. Demontere vasslåsen ved å løysne dei store mutrane eller boltane som held delane saman. Bruk begge hender.
2. Demontere alle «røra» i systemet slik at alle delane er separert.
3. Reinse kvar del for fett og skitt med varmt vatn, reinhaldsprodukt og ein gammal oppvaskbørste, og sørg for at innsida av røra blir glatte og frie for alt belegg som kan skape propper.
   - Dersom det er ei propp i sjølve vasslåsen kan du bruke ein tjukk ståtråd eller liknande, og tilpasse den slik at den kan løysne proppa.
4. Sjekk alle delane som sit i avløpet og skift eventuelt ut øydelagde delar.
5. Skru alle delane av vasslåsen på plass og sørg for at dei sit tett.
   

Kvifor?

Ein rein og godt vedlikehalda heim har redusert risiko for skader og held verdien lenger.

I løpet av året samlar det seg søl, støv og skitt på stader ein ikkje alltid ser når ein tar den vanlege husvasken. Liggjande der lenge kan det potensielt krevje mykje for å få det reint og det kan oppstå skader. Derfor er det lurt å ta ein skikkeleg vårreingjering for å sjekke og vaske dei litt meir gøymde stadene i heimen.

Kvifor?

Effektiv og rein peis med lågare risiko for pipebrann.

Ein rein vedomn brenn meir effektivt og miljøvennleg, og er i tillegg tryggare. Reine peisar produserar mindre sot enn skitne. Blir det liggjande mykje sot på innsida av pipen, kan det oppstå sotbrann som kan skade skorsteinen og auke risikoen for pipebrann. Det er heldigvis ikkje så vanskelig å reingjere peisen. Dette bør gjerast før og under peissesongen, men det er også fint å reingjere peisen etter peissesongen. 

Korleis?

1. Sørg for at alle glør er sløkt og at oska i peisen er blitt kald.
2. Fjerne sot på peisglaset ved å fukte eit krøllete avispapir, dyppe det forsiktig i oska i omnen og så gni papiret mot glasset med oskesida vendt inn mot glasset. Gjenta til det er reint. Denne metoden er miljøvennleg, effektiv og rimeleg. 
3. Fjern oske frå peisen ved å ta ut det grovaste laget av oska frå botnen av peisen, og tøm oskeskuffa. Du treng ikkje fjerne all oska frå botnen av peisen, spre det heller utover til du får eit askebelegg på ca. éin cm. Oskebelegget beskyttar peisbotnen og isolerar, slik at du lettare får fyr og unngår sløkking. 
   - Bruk alltid ei ildfast bøtte når du fjernar aske frå omnen, og la det liggje i bøtta til du er sikker på at det ikkje er nokon glør att. Du kan også bruke ein oskestøvsugar for å fjerne oske. Her er det veldig viktig at du bruker ein oskestøvsugar og ikkje vanleg støvsugar, då glørne i omnen kan gjere at ein vanleg støvsugar blir øydelagt. 
4. Gå over brennplatene og hvelvet i peisen, og sjekk at dei er heile. 
   - Brennplatene er dei beige platene i peiskammeret, og hvelvet er plata i taket i kammeret. Har de mindre sprekker går det fint, men viss det manglar bitar og det er større skader bør desse delane skiftast ut.
5. Sjekk pakningane i peisdøra, og sjå at dei er heile. 
   - Dette er dei svarte eller grå snorene du finn rundt innsida av peisdøra og glasset. Pass på at pakningane rundt døra og rundt innsida av glaset er heile, slik at det ikkje blir noko lekkasje. Sjekk òg at det ikkje er noko sprekkar i kittet. Har du pakningar eller kitt på omnen din som er slite, må du skaffe nye frå ein eldstadsforhandlar. Du kan fint byte pakningar og påføre ovnskitt sjølv. 
   

Kvifor?

Knirkefrie dører og vindauge som er lette å opne.

Nokre gonger kan hengslane på dører og vindauge bli veldig knirkete, og låsar kan bli tørre, skitne og vanskelege å få nøklar inn i. Dette er både irriterande og kan gjere at det blir vanskeleg å opne dører og vindauge, spesielt når det blir kaldare. Heldigvis er det lett å fikse dette sjølv.

Kvifor?

God lukt og mathygiene.

Over tid kan kjøleskapet begynne å lukte vondt av matsøl som har festa seg i lister, på hyller eller langs veggane. Dersom matvarer kjem i kontakt med gammalt matsøl kan det i verste fall oppstå matsmitte. Eit skittent kjøleskap kan òg føre til at vassavløpet tettar seg. Det betyr at vannet som renn på baksida av kjøleskapet ikkje renn igjennom hullet og fordampar, men heller blir liggande i botnen av kjøleskapet. Blir det mykje vatn kan det lekke ut av kjøleskapet. Heldigvis er det raskt og enkelt å reingjere kjøleskapet. Etter reinhald er det lettare å få oversikt over kva matvarer ein har slik at ein kan redusere matsvinn.

Kvifor?

Unngå høgt straumforbruk, øydelagde matvarer og vasskade.

Kvar gong fryserdøra opnast, vil varm og fuktig luft møte den kalde lufta i fryseren. Etter kvart vil vassdampen frå den varme lufta kondensere og fryse til is. Is på hyller og veggar verkar isolerande, som i praksis betyr at frysaren må jobbe hardare for å halde temperaturen kald. Det betyr høgre straumkostnader. I tillegg kan for høg temperatur i frysaren øydelegge matvarer. Om for mykje is legg seg i frysaren, kan det etter kvart bli vanskeleg å lukke fryserdøra. Dette kan føre til at døra står på gløtt utan at ein er klar over det, og over tid vil isen smelte og vatn renne utover gulvet. Nokre frysarar har automatisk avriming, Nofrost, men om ein ikkje har det, er ein nøydd til å avrime fryseren ved jamne mellomrom.