I 2022 vart det meldt inn ca. 70.000 vasskader i bustader og hytter, ifølge Finans Norge. Med auka ekstremvêr, aukar også talet på vasskader. Førebygging blir derfor stadig viktigare. Nedanfor fortel vi deg kva du kan gjere for å unngå vasskader, og kva du skal gjere dersom du mistenker eller oppdagar ei vannlekkasje.
Oversikt over oppgåvene på denne sida
- Sørg for at takvatn og overvatn leiast vekk frå huset
- Hald området rundt grunnmuren ryddig
- Forseink vatnet ved ekstremnedbør med hjelp av blant anna grøne tak og andre naturbaserte løysingar
- Vedlikehald og reinse rister, sluk og takrenner
- Vel riktig underlag/dekke som sørgjer for at vatnet blir drenert
Sørg for at takvatn og overvatn leiast vekk frå huset
Kvifor er dette viktig ?
Overvatn og takvatn, som samlar seg rundt grunnmuren til bustaden, kan føre til fuktskader og fuktinntrenging i kjellar og bygningsstruktur. Gammal eller dårleg drenering, eller skade på ytterveggen og grunnmur, kan òg føre til at regnvatn trengjer inn i huset og gjer skade. Her er ei oversikt over tiltak du kan gjere for å redusere potensielle vasskader.
Korleis gjer eg det?
- Sjekk takrenner med jamne mellomrom og sørg for at nedløpa leiar vatnet vekk frå bustaden og ikkje inn mot grunnmuren. Bruk forlengingar om nødvendig, for å sikre effektiv avrenning.
- Kople bøyelege drensrør til nedløpa og legg røra ut på plenen eller i blomsterbed nokre meter vekk frå bustaden viss du har det.
- Sørg for at kvistar, lauv, sand, grus og is-proppar ikkje sperrar for vatn i avløp.
- Sjekk dreneringa ved å sjå etter teikn på om vatn kjem inn i kjellaren, eller om det er fukt i kjellaren.
- Ta kontakt med fagfolk dersom
a) du er usikker på om det er fukt i bustaden. De kan gå inn med kamera for å sjå i røra i dreneringssystemet
b) du må installere dreneringssystem
c) dreneringa er gammal og du er usikker på om den toler ekstremêr
- Sjekk at helninga ikkje leiar inn mot huset. Gjer den det, bør du flytte jordmassar og lage dreneringsgrøfter, eller eventuelt starte eit større arbeid for å leie vatn vekk frå bustaden. Dette bør du få hjelp av fagfolk til.
- Inspiser grunnmuren jamleg for eventuelle sprekkar, hol eller lekkasjar som kan tillate fuktighet å trenge inn.
- Vel drenerande materialar som for eksempel grus på gardsplassen slik at vatnet treng ned i bakken.
- Sjekk at det ikkje samlar seg vatn langs husveggen, viss det er tilfelle, ta kontakt med fagfolk og følg råda til Direktoratet for Byggkvalitet for å sikre ein miljøvenleg og effektiv oppussing.
Les meir om å leie vatnet vekk frå huset på huseierne.no
Hald området rundt grunnmuren ryddig
Kvifor er dette viktig ?
Ein ryddig grunnmur reduserar risikoen for at vatn, fukt og jordansamlingar samlar seg rundt grunnmuren og forårsakar skader.
Korleis gjer eg det?
- Trim eller fjern busker, tre o.l. som veks nær grunnmuren. Husk at røter og fukt frå vegetasjonen kan påverke grunnmuren.
- Ikkje etabler blomsterbed eller ha plantar tett opp mot grunnmuren.
- Ha tilstrekkeleg avstand mellom grunnmuren og gjenstandar som kan samle fukt.
Forseink vatnet ved ekstremnedbør ved hjelp av blant anna grøne tak og andre naturbaserte løysingar
Kvifor er dette viktig?
Når vi forseinkar vatnet ved ekstremnedbør, bidreg det til å redusere risikoen for flaum. Det er fordi vatnet blir spreidd over tid, slik at det ikkje samlar seg for raskt og overbelastar avløpssystema. Ein måte å forsinke vatnet på er å plante tre og busker som sug inn vatn.
Korleis gjer eg det?
- Utform terrenget slik at det finst naturlege stader for oppsamling av vatn og som bidreg til å bremse hastigheita til vatnet.
- Lag ein «regnvatnhage», det vil seie ein hage med plantar, busker, tre og gjerne ein tank/tønne som fangar opp regnvatnet.
- Etabler grøne tak dersom det passar for bustaden din og bumiljøet.
- Lag infiltrasjonsbasseng, legg rør eller grav dreneringsgrøfter for å forseinke og handtere overvatnet på staden.
Les meir om fem overvatnstiltak du kan gjere sjølv på klimaoslo.no
Vedlikehald og reinsking av rister, sluk og takrenner
Kvifor er dette viktig?
Velfungerande takrenner og rister reduserar risikoen for store skader på hus og rør. Særlig om hausten kan lauv, barnåler og gjørme samle seg i rister, sluk og takrenner og danne ein propp som tetter igjen nedløpsrøret. God reingjering minkar risikoen for oversvømmingar og vasskader.
Om vinteren kan vatnet fryse og lage sprekkar i røret. Reingjorde avløpssystem bidrar til å førebyggje vassansamlingar rundt bygninga som kan påverke fundamentet, husveggar og grunnmuren over tid.
Korleis gjer eg det?
- Sjekk regelmessig rister, sluk og takrenner for å sjå om det er blokkeringar eller skader.
- Fjern lauv, barnåler og anna som har hamna i takrenna eller i nedløpet. Du kan bruke ein plastflaske til å gjere dette, ved å klippe av nederste del av flaska.
- Start med å «skuffe» der vatnet renn ned i avløpet og jobb deg bortover takrenna, vekk frå nedløpet. På denne måten unngår du å dytte lauv og skitt ned i avløpet.
- Skyll rister og takrenner grundig med vatn for å fjerne restar og sjekk at vatnet drenerer fritt.
- Vurder å engasjere fagfolk for grundig reingjering av takrenner, spesielt viss det er vanskeleg tilgjengelege område eller behov for spesialutstyr.
Vel riktig underlag/dekke som sørger for at vatnet blir drenert
Kvifor er dette viktig?
Såkalla drenerande underlag/dekker som til dømes grus, tillet vatnet å trenge gjennom, reduserer overflatevatn og forhindrar potensielle flaumproblem. Det er svært viktig at vi reduserer mengda overflatevatn for å unngå store flaum- og vatnskader.
Korleis gjer eg det?
- Dersom det alt er eit vasstett dekke, fjern dette og erstatt det med eit drenerande underlag/dekke, til dømes grus.
- Vurder terrengets naturlege helning for å sikre effektiv drenering. Om nødvendig, juster terrengprofilen for å leie vatnet vekk frå bustaden.
- Fjern rusk og lauv frå overflata jamnleg, då også dette påverkar dreninga.
Oversikt over oppgåvene på denne sida
- Sørg for at takvatn og overvatn leiast vekk frå huset
- Hald området rundt grunnmuren ryddig
- Forseink vatnet ved ekstremnedbør ved hjelp av mellom anna grøne tak og andre naturbaserte løysingar
- Vedlikehalde og reine rister, sluk og takrenner
- Velje rett underlag/dekke som sørgjer for at vatnet blir drenert
Kva lurer andre på?
Dersom det skjer ei skade på huset eller hytta som fører til vasslekkasje og vasskade, er sjølve huset eller bygninga dekka av husforsikring. Det vil seie tak, veggar, golv og alt som sit fast i bustaden (parkett, peis, varmtvannsberedar, varmepumpe, kjøkkeninnreiing osv.). Det same gjeld for hytta dersom du har hytteforsikring.
Blir møblar eller frittståande kvitevarer øydelagt, er det innbuforsikring som vil dekke dette.
Ved vasslekkasje frå tak
Forsikringa di skal dekke det som skjer plutseleg og tilfeldig. Viss til dømes taket ditt sakte, men sikkert blir øydelagt fordi du ikkje held det ved like, er det ein skade som skjer over tid. Då dekkast den heller ikkje av forsikring. For å vere dekka mot følgeskader som kjem av tak (inntil 50 år gammalt) som ikkje er tett, må du ha topp husforsikring.
Kva gjer eg ved vasslekkasje?
- Stopp vatnet og redd eigendelar
Ved vasslekkasje frå vassrøyr, finn hovudstoppekrana og steng av vatnet. Hvis du ikkje får stoppa vatnet og det er behov for rørleggjar, så tilrår vi at du sjølv engasjerer ein rørleggjar. Fjern mest mogleg av vatnet, for å avgrense skaden. Flytt gjenstandar bort eller opp frå vatnet. - Dokumenter skaden
For å hjelpe deg er dette relevant: Liste over øydelagte ting. Kvitteringar for eventuelle utgifter i samband med hendinga. For at Fremtind skal finne ut om dei kan få reparert tinga dine, må du behalde dei til dei har sett på saka.
- Kontakt oss
Meld skaden til Fremtind. Dei bistår deg òg dersom du treng akutt hjelp og gir praktiske råd gjennom heile prosessen. Ikkje begynn med reparasjonar før du har kontakta Fremtind – dei vil hjelpe deg med det.
Er det skade på bygninga og du i burettslag må du òg melde ifrå til styret. Dei melder saka til sameiget/burettslaget sitt forsikringsselskap. - Kva skjer etterpå?
Ved små skader, kan vi som oftast behandle saka ganske raskt. Det er mogleg vi ber deg om å sende bilete av skadene. Ved større skader sender vi ein takstinspektør eller håndverkar til deg for å få betre oversikt. Dei takserer skaden og kan gje deg informasjon om prosessen rundt reparasjonen.
Har du både innbu- og husforsikringane hos oss, får du éin eigenandel, eitt kontaktpunkt og eit samla oppgjer ved skade.
Sjå også
Dekker husforsikring at varmepumpe?
kva dekker innbuforsikring?
Er eg dekka for maten i fryseboksen min?