FOND FORKLART
Slik blir du ein god sparar
Kvifor sparar du? Og korleis skal du nå målet ditt? Ein spareplan hjelper deg å oppnå det du vil med sparinga di.
Spareplanen din viser korleis du kan nå målet ditt, gir deg ein klar retning og hjelper deg å halde deg på sporet.
Tidshorisonten er viktig – jo lenger du sparer, desto betre resultat kan du oppnå. Pengane dine kan vekse over tid, og du kan nå dine økonomiske mål.
Hugs, eit mål utan ein plan er berre eit ønske.
Vil du bli millionær?
Sjå kva som skal til for å få 1 million når du blir 50 år!
Dersom du startar å spare når du er 20 år, kan du fordele sparinga over 30 år for å nå målet ditt. Sparar du 1000 kroner per månad i 30 år, kan det bli til 1 million kroner når du er 50!
Viss du derimot startar å spare når du er 40 år, har du kun 10 år på å spare for å nå ein million. Då må du spare over 6000 kroner per månad for å nå målet.
| Antall år du sparer |
Månadleg sparebeløp |
Verdi på sparinga di* |
| 30 år | 1025 kroner | Ca 1 million kroner |
| 20 år | 2200 kroner | Ca 1 million kroner |
| 10 år | 6150 kroner | Ca 1 million kroner |
* Utrekninga baserer seg på 6 % årleg gjennomsnittleg avkasting, i tråd med norsk bransjestandard.
Planlegg sparinga di
Sjå kor mykje sparinga kan gi, eller kor mykje du må spare kvar månad for å nå eit bestemt sparemål.
Legg ein spareplan
Har du lurt på korleis du kan bli ein så god sparar som mogleg? Uansett kva du sparer til vil ein spareplan hjelpe deg å nå målet.
Har du fleire sparemål må du lage ein spareplan til kvart av måla.
Slik lagar du ein effektiv spareplan
Start med å få oversikt over økonomien din – inntekt, kostnadar og gjeld. Lag eit budsjett for å sjå kva som er igjen etter utgiftene. Etter at alt er betalt, kan du spare det som er igjen.
NB: Hugs at du bør ha ein buffer før du byrjar å spare i fond.
Definer kva du sparer til og kva du ønsker å oppnå!
Om målet er å sikre ein trygg kvardag som pensjonist, må du finne beløpet du treng og når du skal bruke pengane – kanskje 1 million kroner om 15 år? Dette gir deg betre innsikt i kor mykje du bør spare, kva risiko du kan ta og tidsramma for sparinga.
Skal du få pengane dine til å vekse må du ta litt risiko. Ønsker du 500.000 kroner til hytte om 10 år, har du tid til å la pengane vekse, og aksjefond kan vere eit godt val. Viss du derimot treng pengane om 2-3 år, bør du velje fond med lågare risiko, for eksempel rentefond eller kombinasjonsfond.
Du må sjølv avgjere kva risiko du er komfortabel med. Ikkje berre i gode tider, men også når det er uroleg i marknaden.
Neste steg er å velje kva fond du skal spare i. Her har du ei oversikt over dei vanlegaste typane fond og kva dei kan gjere for deg:
- Aksjefond investerer i aksjar (eigarandelar i børsnoterte selskap). Dei kan svinge ein del, men kan gi høgare avkasting.
- Rentefond investerer i lån frå selskap og styresmakter. Dei svingar lite, men har avgrensa avkasting.
- Kombinasjonsfond blandar aksjefond og rentefond. Dei svingar mindre, men gir òg lågare avkasting.
Hugs at fonda du vel bør spreie pengane på tvers av bransjar, land og regionar for å spreie risikoen.
Når du har valt fond anbefaler vi at du set opp ein spareavtale. Då set du sparinga di på autopilot og sparinga går av seg sjølv. Med ein spareavtale kjøper du fond både når marknaden er dyr og når det er billeg. Hugs at tida er din venn når du sparer i fond.
Ver merksam på endringar i livet ditt, då dei kan påverke korleis du bør spare. Livshendingar som skilsmisse, jobbtap eller arv kan kreve justeringar i spareplanen. Endringar i inntekt eller avkasting kan også gjere at du må tilpasse måla dine. Det er viktig å stoppe opp og vurdere situasjonen og justere planen etter behov.
Kort om avkasting
Historisk avkasting for fond er ingen garanti for framtidig avkasting. Framtidig avkasting avheng mellom anna av marknadsutviklinga, kor dyktig forvaltar er, risikoen til fondet, og dessutan kostnader ved forvaltning og innløysing. Avkastinga kan bli negativ som følge av kurstap.
For deg som handlar fond og verdipapir