Kjøpe verksemd
Går du med planar om oppkjøp? Det er ikkje alltid mogleg å føresjå alt, men det kan vere greitt å vere litt førebudd før du startar.
Vær bevisst på kvifor du vil kjøpe, sett deg eit mål og ha ein oppdatert forretningsmodell. Planen reduserer risikoen ved kjøpet, og du treng ein god forretningsmodell viss du skal søke finansiering. Avklar kor mykje eigenkapital du kan stille til rådigheit.
Treng du tips til ein god forretningsmodell?
Hos Innovasjon Norge finn du nyttig informasjon om forretningsmodellar og malverk for Business Model Canvas.
Det er fort gjort å oversjå viktige moment. Gjer deg opp ei klar meining om kva du er på jakt etter. Beskriv type bedrift, marknad og kundar, strategi, ressursbehov, rolla di, prisen du er villig til å betale og andre punkt som vil ha tyding.
Ta stilling til om du ønsker å kjøpe eit heilt selskap eller berre deler av det, som til dømes kompetanse, tekniske løysingar eller kundar.
Når du har funne bedrifta du ønsker å kjøpe kan det vere smart å finne mest mogleg informasjon om bedrifta, før du treffer sel eller meklar. Då verkar du som ein seriøs kjøper overfor seljar, og kan stille sterkare i forhandlingar.
Engasjer gjerne rådgivarar, til dømes ein revisor, rekneskapsførar eller ein advokat til å gjere ein grundig gjennomgang av bedrifta og viktige forhold.
Oppkjøp blir ofte finansiert med eigenkapital og/eller lån. Treng bedrifta di lån gjer vi ei vurdering med utgangspunkt i:
Sikkerheit for lånet kan vere pant i eigedelane til morselskapet og/eller kausjon. Det er òg mogleg å ta pant i aksjar i selskapet som blir kjøpt opp.
Sett deg eit mål før forhandlingane startar. Hugs at det er dine føresetnader for å drive bedrifta vidare som må leggast til grunn, ikkje kva seljar forlanger av pris. For mange som skal selje er det viktig at kjøparen blir oppfatta som ein god drivar av bedrifta. Vær derfor ein verdig kjøper.
Kundar, tilsette og leverandørar kan ha sterke relasjonar til seljar. Vurder om det er viktig at kunnskap og kontaktar i størst mogleg grad blir overført. For mange kan det vere ei god løysing at seljar held fram med å arbeida i bedrifta inntil viktig kunnskap er overlevert.
Det er alltid lurt å finne ut om det er nokre heftelsar før du gjennomfører oppkjøpet. Det kan til dømes vere pant i utstyr eller eigedom. Be om å få ei hefteoversikt frå noverande eig.
Vi anbefaler at du bruker eigen advokat med erfaring frå kjøp av verksemd slik at du er sikker på at alle viktige punkt og spørsmål blir tatt vare på.